همه‌چیز درباره فناوری خودران؛ اصلاً رانندگی خودکار شدنی است؟

رانندگی تمام خودکار یکی از چشم‌اندازهای پیش رو صنعت خودرو است؛ ولی فناوری خودران چگونه کار می‌کند و آیا بالاخره به واقعیت تبدیل می‌شود؟

طی چند سال اخیر تکنولوژی رانندگی خودکار موجی تازه در صنعت خودرو به وجود آورده که خیلی از خودروسازان، از تسلا تا مرسدس بنز را درگیر خود کرده است. با توسعه روزافزون هوش مصنوعی هم شاید عملی شدن رانندگی تمام خودکار از دید عده بسیاری خیلی نزدیک به نظر برسد، اما در واقع شرکت‌ها تا به اینجا به کدام سطح از این تکنولوژی دست پیدا کرده‌اند و چه زمانی موفق می‌شوند پیشرفته‌ترین شکل آن را در دسترس مردم قرار بدهند؟ در ادامه نگاهی به وضعیت توسعه، نحوه کارکرد و امکان‌پذیری رانندگی خودکار خواهیم داشت.

دسترسی به بخش‌های مطلب:

فناوری‌های خودران موجود در حال حاضر

یکی از نمونه‌های فناوری خودران در حال حاضر به شرکت «ویمو» (Waymo) تعلق دارد. ویمو زیرمجموعه آلفابت، مالک گوگل است که فناوری خودران را به‌عنوان سرویس خود در سه منطقه کلان‌شهریِ ایالات متحده ارائه می‌کند. «کروز» (Cruise) هم شرکت آمریکایی دیگری است که در همین زمینه فعالیت می‌کند. این دو شرکت فناوی خودران سطح 4 را پیش رو می‌گذارند؛ این در واقع پیشرفته‌ترین سطح از این فناوری به حساب می‌آید که در این مقطع در دسترس عموم مردم قرار دارد.

البته رانندگی خودکار فقط به تاکسی‌ها محدود نمی‌شود و اشکال مختلفی از آن در خودروهای شخصی هم پیاده‌سازی می‌شوند. البته به‌طور دقیق‌تر باید این سیستم‌ها را به‌عنوان «کمک‌راننده» توصیف کرد. به‌عنوان مثال هم می‌توان از مجموعه Honda Sensing در محصولات هوندا نام برد که سیستم‌هایی نظیر کروز کنترل تطبیقی، حفظ خودرو در خط، سیستم جلوگیری از برخورد و جلوگیری از خروج از خط را در بر می‌گیرد.

برخی از سیستم‌های مذکور در شرایط خاص به راننده هشدار ارسال می‌کنند تا برای رفع خط وارد عمل شود، اما تعدادی دیگر از آن‌ها در صورت نیاز به‌صورت خودکار عمل می‌کنند. مثلاً سیستم جلوگیری از برخورد یک نمونه نسبتاً پیچیده‌تر است که احتمال برخورد را شناسایی می‌کند و اگر راننده به موقع واکنش نشان ندهد، به‌صورت خودکار ترمز می‌گیرد.

جنرال موتورز حتی سیستم «سوپر کروز» (Super Cruise) را توسعه داده است که عملاً بخش عمده رانندگی را به خودرو می‌سپارد. یک خودرو کادیلاک که به سیستم سوپر کروز هم مجهز باشد، می‌تواند سر جای خود در لاین جاده باقی بماند، فاصله خود از بقیه خودروها را حفظ کند و بدون نیاز به اقدامی از سوی راننده، به‌طور مستقل فرمان بگیرد. البته موانعی هم بر سر راه سوپر کروز هستند؛ مثلاً این سیستم در صورت ساخت‌وساز جاده به درستی کار نمی‌کند یا از برخی جاده‌ها پشتیبانی نمی‌کند. علاوه بر این، جنرال موتورز حتی به رانندگان توصیه می‌کند که در شرایط آب‌وهوایی نامساعد از سوپر کروز استفاده نکنند.

بقیه خودروسازان هم تکنولوژی‌های مشابه‌ای را عرضه کرده‌اند. اتوپایلت از تسلا یکی از همین تکنولوژی‌ها است که سر و صدای زیادی هم طی سال‌های اخیر به پا کرده؛ گزارشی از واشینگتن پست در تابستان گذشته نشان می‌دهد اتوپایلت از سال 2019 تا 2023 در 736 تصادف نقش مستقیم یا غیرمستقیم داشته است. حتی سال گذشته میلادی فراخوانی گسترده برای خودروهای تسلا به‌خاطر اتوپایلت صادر شده بود. اتوپایلت هم عملکردی مشابه سوپر کروز دارد، ولی مثل خیلی از نمونه‌های مشابه کماکان نیازمند توجه و نظارت راننده و در صورت نیاز، دخالت راننده است.

نحوه کار تکنولوژی رانندگی خودکار

تکنولوژی رانندگی خودکار یا کمک‌راننده کنونی ترکیبی از اجزای سخت‌افزاری و نرم‌افزاری پیشرفته را به کار می‌گیرد. در قسمت‌های مختلف خودرو رادارها، سنسور لیدار، سنسورهای اولتراسونیک و دوربین‌هایی نصب می‌شوند که مشاهداتشان به کامپیوتر داخلی خودرو فرستاده می‌شود. این تجهیزات محیط اطراف را ارزیابی و به زبان ساده، نقش چشم‌های ماشین را بازی می‌کنند. به‌طور دقیق‌تر، این تجهیزات توانایی تشخیص بقیه خودروها، خطوط جاده و سایر اشیاء را دارند. کامپیوتر خودرو هم پس از دریافت نتایج ارزیابی‌های آن‌ها تصمیم می‌گیرد چه اقدامی انجام بدهد.

امکان‌پذیری رانندگی خودکار

رانندگی خودکار در 6 سطح، از 0 تا 5 رده‌بندی می‌شود و در مقطع کنونی خودروسازان موفق شده‌اند سطح 3 یعنی رانندگی خودکار تحت شرایط خاص را به مرحله اجرا برسانند. زمانی این تکنولوژی به سطح 5 می‌رسد که راننده به سادگی روی صندلی ماشین خود بنشیند، یک مقصد مشخص را تعیین کند و همه‌چیز را به خودرو بسپارد.

این‌که چه زمانی رانندگی به شکل تمام خودکار امکان‌پذیر می‌شود جای بحث دارد. با وجود این، کماکان این تکنولوژی دور از دسترس به نظر می‌رسد؛ از آنجا که قابل پیش بینی نبودن و محدودیت‌های هوش مصنوعی در حال حاضر نقشی تعیین‌کننده در این معادله دارند. به گزارش Gitnux، خودروهای خودرانِ بدون راننده در 16.60 درصد مواقع طی تست‌های با سرعت پایین تصادف کرده‌اند. آمار و ارقام حکایت از این دارند که سیستم‌های کامپیوتریِ تکنولوژی خودران حتی در سرعت پایین هم همیشه نمی‌توانند به‌صورت دقیق رفتارهای انسان‌ها را ارزیابی و پیش‌بینی کنند.

البته در گزارش Gitnux به این نکته اشاره شده است که 94 درصد از تصادفات به‌دلیل خطای انسانی صورت می‌گیرند و قابلیت رانندگی خودکار شاید بتواند به نوبه خود به کاهش تصادفات کمک کند. در آخر، نظر شما کاربران درباره فناوری خودران چیست؟